GIỚI THIỆU CUỐN
SÁCH “ THƯƠNG NHỚ MƯỜI HAI”
TÁC GIẢ: VŨ BẰNG
Kính thưa các thầy giáo, cô giáo cùng các em học sinh thân mến!
Với người Việt Nam, Hà Nội
vừa là thủ đô, vừa là mảnh đất chữ tình yêu thương từ hàng ngàn năm trước. Bốn
mùa Hà Nội chậm rãi, luân phiên nhau đem lại nhiều cảm xúc trong lòng mỗi người,
đặc biệt nó còn là nguồn cảm hứng bất tận cho rất nhiều nhà văn, nhà thơ. Trong
vô vàn các tác phẩm hay về bốn mùa trong năm, tác phẩm tùy bút, bút ký “ Thương
nhớ Mười hai” của nhà văn Vũ Bằng đã để lại
ấn tượng sâu sắc trong em. Nhắc đến Vũ Bằng là chúng ta nhắc đến 1
nhà báo, 1 nhà văn tài ba hoạt động sôi nổi trong lĩnh vực báo chí, văn chương,
ông sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, sau đó do hoàn cảnh lịch sử ông phải vào miền
Nam hoạt động từ năm 1954. Mỗi tác phẩm của ông đều mang phong thái nhẹ nhàng, ẩn
chứa nhiều tình cảm chân thật, mộc mạc về con người và cuộc sống. Tác phẩm “
Thương nhớ Mười hai” bắt đầu được sáng tác từ tháng Giêng năm 1960 nhưng đến tận
năm 1971 mới hoàn thành. Cuốn hồi ký trở thành nỗi niềm chung của những người
con xa xứ nhanh chóng chiếm được cảm tình của bạn đọc, tác phẩm đã được tái bản
nhiều lần, gần đây “Thương nhớ Mười hai “ được nhà xuất bản hội nhà văn tái bản
năm 2021, với độ dày 344 trang, được in trên khổ giấy 14,5 x 20,5 cm. “ Thương nhớ Mười hai” nói về 12 tháng
trong năm của Hà Nội, có cảnh vật, ẩm thực, phong tục và tập quán của người Bắc
Việt, bên cạnh đó thông qua các hình ảnh đẹp, tinh tế những đượm buồn, nhà văn
còn bày tỏ nỗi nhớ, tình cảm của mình với người thân và quê hương. 12 tháng
thương nhớ của Vũ Bằng là hình ảnh của Hà Nội 4 mùa xuân, hạ, thu, đông. Một Hà
Nội đặc trưng với tháng giêng trong năm với rét ngọt. của tháng 2 tương tư hoa
đào hay của tháng 9 gạo mới chim ngói.
Mùa xuân Hà Nội của nhà văn Vũ Bằng là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành
lạnh, có tiếng chim kêu trong đêm, có tiếng trống chèo vọng lại từ các thôn xóm
xa xa, có câu hát thơ tình của cô gái đẹp như thơ mộng. Cần chi cọ vẽ sắc màu,
chỉ các ngôn từ uyển chuyển được sử dụng hợp lí, Vũ Bằng đã vẽ lên 1 mùa xuân Bắc
Việt làm cho người xa quê thì hồi tưởng, người không ở miền Bắc thì yêu quý,
người sinh sống tại đây thì đồng cảm, cái mùa xuân ấy của Hà Nội làm ông như
phát điên lên, tim người ta như trẻ hơn ra và đập mạnh hơn, ai đọc nhưng dòng
văn ông viết mà không nhớ thương mùa xuân như ông chứ, còn nữa hãy nhớ rằng ông
viết cuốn sách này khi ông đang ở Sài Gòn, thế mà ông nhớ rõ từng cảm nhận miên
tả cảnh mùa xuân ở Bắc Việt thật quá đỗi gần gũi.
Nhiều người sẽ
không thích mùa hạ bởi sự oi bức, nóng nực của nó nhưng Vũ Bằng vẫn yêu say đắm
cái mùa hạ Bắc Việt, tình yêu tha thiết với mảnh đất, con người nơi đây và vì
những cảnh đẹp đã xua tan đi sự oi ả đó. Tháng Tư của miền Bắc ngày xưa tháng tư yêu dấu có
nóng, có oi, có dế kêu, có muối đốt, nhưng tất cả có thấm đâu những buổi bình
minh ngả vàng, mở mắt ra nhìn lên cao thì thấy mây bay thong thả, gió hây hây
mát, mở cửa ra đường thì thấy cả trời đất như là pha lê. Từng chi tiết nhỏ nhất
như mầm của cây cối, lá nhỏ li ti hay đường xá đều dược cảm nhận chi tiết, chân
thực qua lăng kính của nhà văn Vũ Bằng ta có thể thấy 1 Hà Nội vào mùa hạ với bầu
trời trong xanh và những con đường ngập tràn tiếng ve kêu và đẹp chính là màu đỏ
chói của hoa gạo, đỏ tươi của hoa phượng khắp nơi, tháng 6 cũng là thời gian
hoa sen bắt đầu nở rộ, hóa ra Hà Nội lại đẹp đến như vậy.
Mùa thu của Bắc Việt hiện lên bắt đầu từ chương 7 của “ Thương nhớ Mười
hai” đất trời của Bắc Việt qua góc nhìn của Vũ Bằng vào thời gian này gắn liền
với những trận mưa, mưa lai rai, mưa dầm rề, mưa lê thê và tự nhiên thấy mưa ai
cũng não nề là vì không ai bảo ai mà đều biết đó là mưa ngâu.
Mùa đông đến sự giá lạnh tràn về trên mọi nẻo,
mùa đông bắt đầu với những cơn gió bấc, mưa phùn, trời bắt đầu rét, cuối đông
cũng là lúc Tết sắp về, có lẽ không chỉ riêng Vũ Bằng đối với bất kì người con
xa xứ nào Tết vẫn là thời khắc thiêng liêng nhất trong tâm hồn mỗi con người,
đó là không gian đầm ấm là thời khắc gia đinh sum họp, dù ai đi đâu về đâu Tết
là lúc hướng về cội nguồn, về tổ ấm gia đình, về tình thân. Vũ Bằng đã dành 2
chương cuối cùng của “ Thương nhớ Mười hai” để viết về ngày Tết của quê hương,
đất nước với bao tập tục lễ hội, bao nghi thức thiêng liêng. Sở dĩ ông ưu ái cho cái Tết bởi
nó gắn với không gian gia đình, quê hương với người vợ hiền đã đi xa của ông, sống
trong thời đại ngày nay, khi mà mọi giá trị văn hóa truyền thống có nguy cơ bị
mai một trước quá trình hội nhập và đô thị hóa, khi mà nhiều phong tục tập quan
ngày Tết bị mai một theo nhịp sống công nghiệp, khi mà những chiếc bánh chưng,
lọ dưa hành, câu đối đỏ người ta đều có thể sản xuất hàng loạt và bày bán đầy
dãy trong các siêu thi, thì việc hướng về không gian văn hóa của chợ Tết ngày
xưa để nhìn lại những giá trị đã kết tinh thành những kí ức văn hóa. Những hoài niệm trong mỗi người là
việc vô cùng ý nghĩa, bởi lẽ đối với người Việt Nam ngày Tết không chỉ để vui
chơi, giải trí mà đó còn là lúc trở về với cội nguồn với tổ tiên, trở về với những
giá trị văn hóa truyền thống, những phong tục tập quán đã ăn sâu vào đời sống
xã hội từ lâu đời, đây cũng chính là sợi dây kết nối các thế hệ với nhau trong
cộng đồng dân tộc, nó trở thành 1 thứ sức mạnh của tình dân tộc của đồng bào.
Có thể nói,
hơn cả 1 cuốn tùy bút chứa đựng nỗi nhớ da diết “ Thương nhớ Mười hai” của nhà
văn Vũ Bằng còn là tác phẩm văn học mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, nhân văn
để mỗi một gia đình, mỗi người con khi tìm đến lại có cơ hội đi ngược miền kí ức,
trở về với những giá trị văn hóa đáng tự hào của mảnh đất kinh kỳ, tinh tế, tài
hoa.
Sách là kho báu tri thức
vô tận, nơi chứa đựng sự sáng tạo và tinh hoa của con người qua hàng ngàn thế kỉ,
việc đọc sách không chỉ đơn thuần là tìm hiểu kiến thức mà nó còn đính thân là
1 cuộc phiêu lưu đầy màu sắc và ý nghĩa. Cuốn sách là cánh cửa dẫn ta vào thế
giới vô tận của trí tuệ và tưởng tượng.
Sách đã có tại thư viện nhà trường, các em hãy đón đọc trong các tiết thư viện nhé!